Over Yoga

Het woord yoga
Het woord yoga komt van het woord yuj uit het Sanskriet, een oude Indiase taal waarin veel geschriften over yoga geschreven zijn. Dit woord heeft vele betekenissen, waaronder verbinden, samenvoegen, samenbrengen, gebruiken, toepassen en de aandacht richten. De betekenis van yoga wordt ook wel uitgelegd als het verenigen van het lichaam, de geest en de ziel met de wereld om ons heen. Door de eeuwen heen zijn er ontelbaar veel definities en beschrijvingen gegeven van het begrip yoga. Andere beschrijvingen zijn: harmonie, op een vaardige manier kunnen leven, de zintuigen en geest onder controle brengen.

Het doel van yoga
Het doel van yoga is bevrijd worden van lijden. Centraal staat het idee dat in onze wereld altijd lijden aanwezig is. De wereld is niet perfect en alles gaat voorbij. Elke ervaring die een mens kan hebben is ofwel pijnlijk, ofwel prettig, maar pijnlijk als deze eindigt. Ieder mens probeert geluk te bereiken. Maar geen enkele ervaring zorgt voor blijvend geluk of blijvende tevredenheid. Het doel van yoga is het doorbreken van de cyclus van lijden door deze cyclus te gaan doorzien en je er los van te gaan maken. Het gaat erom je los te maken van je identificaties: je bent niet je lichaam, niet je gedachten, niet je gevoelens, niet je verlangens, niet je fouten, niet je baan. Yoga gaat ervan uit dat je meer bent dan dat en dat je elke keer dat je op je matje stapt, daar misschien wel een heel klein beetje aan wordt herinnerd.

Yoga voor lichaam en geest
Yoga werkt op het niveau van het lichaam en de geest. We kalmeren het lichaam door het uitvoeren van yogahoudingen, ademhalingstechnieken en meditatieoefeningen. Het idee hierachter is dat het lichaam hierdoor minder intens gaat reageren op prikkels van binnen en van buiten, waardoor het minder snel in een staat van stress zal schieten. Dingen die je in de buitenwereld meemaakt, kunnen zorgen voor stress. Maar ook dingen die van binnen gebeuren, zoals bepaalde gedachten, herinneringen of gevoelens kunnen stress opleveren. In de yoga staat daarom het observeren van je lichaam en je geest centraal. Je wordt steeds uitgenodigd je lichamelijke reacties, gedachten en gevoelens op te merken. Dit kan je helpen anders om te gaan met prikkels van buitenaf en van binnenin jezelf.

Yoga is geen religie. Het is een filosofisch systeem. Yoga kan wel gebruikmaken van symbolen en metaforen uit het Hindoeïsme en ook uit het Boeddhisme.

Yoga bij depressie
Onderzoek laat zien dat yoga mogelijk kan helpen bij depressie. Er zijn verschillende redenen waarom yoga mogelijk effectief kan zijn bij een depressie. Dit heeft te maken met de mogelijke mechanismes die betrokken zijn bij het ontstaan, voortdurend en terugval van depressie. Piekeren, het accepteren van negatieve emoties en zelfkritiek zijn dergelijke mechanismes.

Piekeren is een belangrijk mechanisme bij depressie. Onderzoek toont aan dat vrouwen meer lijken te piekeren dan mannen. Dit kan voor een deel verklaren waarom depressies vaker voorkomen bij vrouwen dan bij mannen. Yoga zou het piekeren kunnen verminderen, omdat bij yoga een focus op het hier en nu, op concrete sensaties in het lichaam centraal staat. Onderzoek toont aan dat yoga piekeren inderdaad vermindert en dat het beoefenen van yoga zorgt voor een focus op het hier en nu, meer zelfs dan het doen van andere meditatieoefeningen.

Manieren van omgaan met negatieve emoties spelen ook een rol bij een depressie. Vermijding of onderdrukking van negatieve emoties zorgt doorgaans voor een intenser of langduriger aanhouden van deze emoties. Yoga zou kunnen zorgen voor een meer accepterende houding ten opzichte van negatieve emoties. In onderzoek werd aangetoond dat yoga ervoor zorgt dat mensen een onbevooroordeelde houding ontwikkelen ten opzichte van negatieve emoties.

Ten slotte kan yoga zorgen voor een vriendelijker manier van omgaan met jezelf. Depressie gaat vaak gepaard met een negatieve zelf-evaluatie, het afwijzen van jezelf of het gevoel dat je faalt of schuldig bent. Tijdens yoga word je uitgenodigd om onbevooroordeeld waar te nemen en jezelf op een vriendelijke manier te benaderen. angstUit onderzoek blijkt dat mensen na afloop van een yogatraining meer zelfcompassie hadden.

Uit deze mogelijke mechanismes van yoga en de resultaten die de eerste onderzoeken hiernaar rapporteren, zou geconcludeerd kunnen worden dat yoga als behandeling ingezet kan worden bij depressie. Er is echter meer onderzoek naar de effectiviteit van yoga en de werkingsmechanismes nodig. Daarom onderzoeken wij de effecten van yoga op depressie als toevoeging aan bestaande behandelingen.

De yoga in deze training
Deze training is gebaseerd op Hatha yoga in combinatie met principes uit de cognitieve gedragstherapie en acceptance and commitment therapy. Hatha yoga is de meest gebruikte en meest onderzochte vorm van yoga en bestaat uit yogahoudingen, ademhalingstechnieken en meditatieoefeningen. De yoga-oefeningen dienen als een manier om zelfbewustzijn te vergroten en op die manier mechanismes die een rol spelen bij depressie te veranderen. De training richt zich onder meer op het verminderen van piekeren en het vergroten van zelfcompassie. De yoga-oefeningen zijn voor iedereen toegankelijk, met elke lichaamsbouw, elke mate van (in)flexibiliteit en diverse lichamelijke beperkingen.